Maakten twee Amelanders op 5 december zich schuldig aan bedreiging, dwang en openlijk geweld tegen een cameraploeg van Powned, of beschermden ze simpelweg een oude traditie? Gisteren behandelde de politierechter in Leeuwarden de tegen de beide mannen aanhangig gemaakte strafzaak. Raadsman Tjalling van der Goot noemde het een vorm van ‘culturele zelfverdediging’. Het OM eiste een werkstraf van 180 uur en een rij-ontzegging.
De viering van het Amelandse Sunneklaas begon op 5 december 2023 op de pier na de aankomst van de veerboot. Zo’n twintig mannen hadden zich verzameld om de auto met een cameraploeg van Powned op te wachten. Naar eigen zeggen wilden ze Powned de spelregels van Sunneklaas uiteggen. Het is een besloten feest, een viering voor en door Amelanders. Een camera was niet welkom. Dat ze niet welkom waren, was een week eerder al door de burgemeester gezegd en bleek ook uit folders die door de gemeente op de veerboot aan gasten wordt vertrekt. “Wij vragen u deze traditie te respecteren (…)”.
Nadat de auto van Powned de veerboot was afgereden klom een van de cliënten op de motorkap. De auto van Powned reed direct daarop weg, met de cliënt op de kap. Na zo’n 100 meter viel de cliënt van de motorkap.
Was sprake van openlijk geweld, bedreiging en dwang? Volgens het OM wel. Volgens de verdediging is datgene wat op de pier is gebeurd een vorm van ‘culturele zelfverdediging’. Cliënten hebben het recht om mensen aan te spreken, regels uit te leggen. Dat recht is weliswaar niet onbeperkt, dat wordt begrensd door strafbare feiten. Maar op de pier is die grens volgens Van der Goot niet overschreden.
Diverse auto’s reden vervolgens achter de auto van Powned aan. Volgens de aangevers werden ze achtervolgd, ingesloten en aangereden. Uiteindelijk is de auto gestopt toen de politie ter plaatste kwam.
De officier van justitie benoemde de vrijheid van nieuwsgaring en de inbreuk die cliënten daarop hadden gemaakt. Een van de beide mannen had bijvoorbeeld de auto van Powned ingehaald en was vervolgens gaan remmen. Volgens het OM op een gevaarlijke wijze. Raadsman Van der Goot wees echter op beelden waaruit volgde dat de auto van Powned rustig naar links uitweek om cliënt vervolgens weer in te halen. Bovendien sprak de verslaggever van Powned op een rustige wijze in de camera tijdens deze actie. Geen bedreiging, geen dwang, volgens de verdediging.
Opmerkelijk was dat Powned – ondanks herhaald verzoek van de politie en het OM- geen gehoor wilde geven aan het verstrekken van de ruwe camerabeelden. Alleen een door Powned gemonteerde compilatie werd verstrekt. Volgens cliënten zijn daarmee essentiële beelden weggelaten. Zo bleek uit beelden dat een van de cliënten – nadat de auto van Powned was gestopt en de politie reeds was gearriveerd – naar de auto van Powned liep en op het raampje klopte. Toen de deur niet werd geopend, uitte hij enige krachttermen. Bedreiging, vond het OM. Maar volgens cliënt is daaraan voorafgaand door cliënt meermalen op het raampje geklopt met het verzoek in gesprek te gaan en de deur te openen. Daarna is cliënt terug naar de politieauto gelopen om vervolgens weer terug te lopen naar de auto van Powned. Alleen dat laatste is door Powned opgenomen. Geen bedreiging volgens de verdediging, mede omdat de politie ter plaatse was en inzittende van een auto in zo’n situatie redelijkerwijs niet hoeven te vrezen voor geweld.
Van der Goot hekelde ook de wijze van journalistiek bedrijven. Volgens hem is de vrijheid van pers een groot goed. Maar dan moet het nieuws wel op een zorgvuldige en correcte wijze worde vergaard. In dit geval weigerden de medewerkers van Powned op meerdere momenten aan de politie een perskaart te laten zien, sprak de journalist op de veerboot al uit dat hij hoopte dat de Amelanders hen niet door zouden hebben en is ook tijdens telefonische contacten met de politie tijdens de achtervolging op geen enkele wijze kenbaar gemaakt dat desiuatie te maken had met het willen filmen van Sunneklaas. Volgens de verdediging is deze ‘sneaky’ wijze in strijd met de journalistieke gedragsregels.
Het OM eiste 180 uur werkstraf en een voorwaardelijke gevangenisstraf van drie maanden met een proeftijd van drie jaar. Daarnaast eiste de officier van justitie een rij-ontzegging van zes en negen maanden voor beide cliënten. Raadsman Van der Goot voerde diverse bewijsverweren. Hij benadrukte de grote gevolgen voor de cliënten, zoals online bedreigingen en het verlies van hun baan als taxichauffeur omdat geen Verklaring omtrent Gedrag is afgegeven. Een rijontzegging na anderhalf jaar is buitenproportioneel. Voor een van de cliënten betekent dit bovendien dat een net gestart bedrijf moet stoppen omdat daarvoor een rijbewijs nodig is.
De rechter doet uitspraak op 15 juli a.s.
Klik voor artikelen over de strafzaak op De Telegraaf, Omrop Fryslan en Leeuwarder Courant.
@NRC
